ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗ ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Στα χρονιά που πέρασαν απο το 1770 έως το 1814 εταιρεί­ες παρόμοιας φύσεως ξεφύ­τρωναν από τους Έλληνες της διασποράς σε διάφορα σημεία της Ευρώπης. Οι πιο γνωστές ήταν η μυστική εταιρεία που ιδρύθη­κε στη Ρωσία επί Μεγάλης Αικατερί­νης (1762-1796) από τον στρατηγό Πέτρο Μελισσηνό, η λέσχη «Αλέξανδρος» της Τρανσυλβανίας που ιδρύθηκε από τον οσποδάρο της Βλαχίας Αλέξανδρο Μουρούζη το 1777, η «Εταιρεία των Φίλων» στο Βουκουρέστι που συ­στήθηκε από τον Ρήγα Φεραίο το 1780, η λέσχη «Φοίνιξ» στη Μόσχα που ιδρύθηκε το 1787 από τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τον λεγόμενο Φυραρή, όπως και η «Ελληνική Εταιρεία» και το «Ελληνόγλωσσο Ξενοδοχείο» που συστήθηκαν στο Παρίσι το 1809, από τον Τσακάλωφ η πρώτη και από τους (Gouffier, Ζαλίκη, Ομηρίδη-Σκυλί-τση, Χατζημοσχο, Νικολόπουλο και Τσακάλωφ το δεύτερο. Την ίδια εποχή εμφανίζεται στη Βιέννη η «Εταιρεία των 5» ή «της Σιωπής των Ελλήνων» που θεωρείται αδελφή της εταιρείας των Καρβονάρων. Στη συνέχεια το 1812 ιδρύε­ται στο Παρίσι η εταιρεία «Αθηνά» ενώ κατά την περίοδο 1812-1815 ιδρύεται η «Φιλόμουσος Εταιρεία» αρχικά στην Αθήνα, μετά στη Βιέννη και μετά τη διάλυση της εκεί από τον Μέττερνιχ, στο Μόναχο. Η Φιλόμουσος Εταιρεία οφείλει την ίδρυση της στις δραστηριότητες του Ιωάννη Κα­ποδίστρια που στάλθηκε γι" αυτό τον σκοπό από την Κέρκυρα στην Ευρώπη, τη υποδείξει και προ­τροπή ενός μεγάλου Έλληνα, του Διονυσίου Ρώ-μα. Τέλος στην Κωνσταντινούπολη ιδρύεται από τον Χρυσοσπάθη η «Εταιρεία των Καλών Εξα­δέλφων» (dei buoni cugini) που συνυπάρχει για μικρό χρονικό διάστημα με την Φιλική Εταιρεία πριν να απορροφηθεί τελικά από αυτήν. Όλες οι προσπάθειες για τη δημιουργία εταιρειών με σκοπό την προώθηση των δικαίων του υπόδου­λου Ελληνισμού και την προετοιμασία της εξε­γέρσεως του παρουσιάζουν μία κοινή ιδιομορ­φία. Οι κινητήριοι μοχλοί, οι άνθρωποι που συνέ­λαβαν την ιδέα της ιδρύσεως και εξαπλώσεως τους, όλοι αυτοί των οποίων τα ονόματα αναφέρ­θηκαν πιο πάνω είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό, ήταν τέκτονες.
Η τεκμηρίωση της τεκτονικής τους ιδιότητος στηρίζεται κυρίως σε πρακτικά των στοών της εποχής από τα οποία μαθαίνουμε για τον πρω­ταρχικό ρόλο που διαδραμάτισε ο στρατηγός Μελισσηνός στη διάδοση του τεκτονισμού στη Ρωσία, για τη μύηση του Αλέξανδρου Μουρού­ζη στη στοά «Εστεμμένη Άγκυρα» της πόλεως Hermannstadt: το 1776, για την μύηση του Αλέ­ξανδρου Υψηλάντη στη στοά «Παλαιστίνη» της Πετρουπόλεως το 1810, την ανύψωση του στο βαθμό του διδασκάλου το 1816, την υιοθεσία του από τη στοά «Τρεις Αρετές» την περίοδο 1816-1819, για την μύηση του αδελφού του Νι­κολάου στη στοά «Φίλοι του Βορρά» της Πε­τρουπόλεως. τη μύηση του Ξάνθου. στη στοά «Ένωση (Uniom) της Αγίας Μαύρας» στην Αευ-κάδα το 1813, την εκλογή του Διονυσίου Ρώμα ως σεβάσμιου της στοάς της Κέρκυρας «Αγαθο­εργία και Φιλογένεια Ενωμένες» (Beneficenza et Filogenia Riunite) το 1815, και για τις συνε­χείς επισκέψεις του Ιωάννη Καποδίστρια στη στοά «Μετριοφροσύνη» (Mondestie) της Ζυρί­χης την περίοδο 1820-1825.
Πηγή: Μυστικές Αδελφότητες, Εκδόσεις Άγνωστο(Ειδική Έκδοση)

Posted in: