Εισαγωγικά
Επισήμως ο Αρχαίος και Αποδεδεγμένος Σκωτικός Τύπος (ΑΑΣΤ) και το πρώτο Ύπατο Συμβούλιο (Charleston) ιδρύθηκε το 1801 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Στην Ευρώπη εγκαθιδρύεται το 1804 με την ίδρυση του Υπάτου Συμβουλίου της Γαλλίας. Ακολούθησε η συγκρότηση Υπάτων Συμβουλίων σε πολλές χώρες. Εξ αρχής και προκειμένου να αποφευχθεί οιασδήποτε μορφής σύγκρουσης με σώματα που διοικούν τους τρεις συμβολικούς βαθμούς, τα Ύπατα αυτά Συμβούλια περιορίστηκαν αποκλειστικά στους λεγόμενους «ανώτερους», «φιλοσοφικούς» ή ορθότερα «επιγενόμενους» βαθμούς. Με άλλα λόγια δεν απαιτούσαν καν από τις Μεγάλες Στοές από τις οποίες έλκυαν τα μέλη τους την πρακτική του σκωτικού τύπου, αλλά απλώς την τεκτονική κανονικότητα. Μέχρι σήμερα ο Σκωτικός Τύπος και τα ανά τον κόσμο Ύπατα Συμβούλια διατηρούν σχέση αλληλεγγύης με όλα τα επιγενόμενα σώματα της τεκτονικής αδελφότητας.
Διάρθρωση
Σήμερα, παγκοσμίως, ο Σκωτικός Τύπος διαιρείται σε 33 βαθμούς. Αναφέρονται παρακάτω με βάση τις Στοές ή τα Εργαστήρια όπου απονέμονται. Σημειώνεται ότι δεν αποτελούν όλοι οι βαθμοί αντικείμενο πραγματικής μύησης, αλλά αυτό ποικίλει ανάλογα με την πρακτική που ακολουθεί κάθε Ύπατο Συμβούλιο.
Οι βαθμοί έχουν ως εξής:
Συμβολική Στοά: 1. Μαθητής 2. Εταίρος 3. Διδάσκαλος
Στοά Τελειοποιήσεως: 4. Μυστικός Διδάσκαλος 5. Τέλειος Διδάσκαλος 6. Γραμματεύς Εξ απορρήτων7. Έφορος και Δικαστής 8. Επόπτης των Οικοδομών 9. Εκλεκτός Διδάσκαλος των Εννέα 10. Εκλεκτός Διδάσκαλος των Δεκαπέντε 11. Υπέρτατος Εκλεκτός των Δώδεκα 12. Μέγας Διδάσκαλος Αρχιτέκτων 13. Ιππότης της Βασιλικής Αψίδος 14. Μέγας Εκλεκτός και Υπέρτατος Τέκτων
Υπέρτατο Περιστύλιο: 15. Ιππότης της Ανατολής ή του Ξίφους 16. Πρίγκηψ της Ιερουσαλήμ 17. Ιππότης Ανατολής και Δύσεως 18 Πρίγκηψ Ροδόσταυρος, Ιππότης του Αετού και του Πελεκάνου
Άρειος Πάγος: 19. Μέγας Ποντίφηξ 20. Μέγας Διδάσκαλος των Συμβολικών Στοών 21. Ναοχίτης ή Πρώσσος Ιππότης 22. Ιππότης του Βασιλικού Πελέκεως ή Πρίγκηψ του Λιβάνου 23. Αρχηγός της Σκηνής 24. Πρίγκηψ της Σκηνής 25. Ιππότης του Χαλκού Όφεως 26. Πρίγκηψ της Χάριτος 27. Ιππότης Ταξιάρχης του Ναού 28. Ιππότης του Ηλίου 29. Σκώτος Ιππότης του Αγίου Ανδρέου 30. Ιππότης Καδώς, Ιππότης του Λευκού και του Μέλανος Αετού
Δικαστήριο: 31. Μέγας Επιθεωρητής Ταξιάρχης Δικαστής
Σύνοδος: 32. Υπέρτατος Πρίγκηψ του Βασιλικού Μυστικού
Ύπατο Συμβούλιο: 33. Ύπατος Μέγας Γενικός Επιθεωρητής
Επικεφαλής του Σκωτικού Τύπου σε κάθε δικαιοδοσία είναι ο Ύπατος Μέγας Ταξιάρχης.
Σύμφωνα με τα τυπικά του ΑΑΣΤ οι τρεις πρώτοι βαθμοί παρέχουν την παραδοσιακή μύηση. Οι βαθμοί από 4ο έως 14ο οδηγούν στην πρώιμη φιλοσοφική γνώση, ενώ οι βαθμοί από 15ο μέχρι 18ο στην ταύτιση με το Παγκόσμιο μέσω της Αγάπης. Οι βαθμοί που προετοιμάζουν για τον 30ο καθώς και ο ίδιος ο 30ο αποτελούν σύνθεση όλων των βαθμών και δεικνύουν την οδό της πραγμάτωσης της ανθρώπινης τάξης σε αρμονία με το παγκόσμιο, ταυτόχρονα δε επιζητείται η πνευματική κληρονομία του Τάγματος του Ναού. Τέλος, οι τρεις τελευταίοι βαθμοί 31ο, 32ο και 33ο είναι διοικητικοί βαθμοί.
Ιστορική προέλευση
‘Όταν το 1733 δημοσιεύτηκε στην Αγγλία ο πρώτος κατάλογος των Στοών των λεγομένων «Διδασκάλων Τεκτόνων», μεταξύ αυτών αναγραφόταν και μία Στοά «Σκώτων Τεκτόνων». Αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί η πρώτη επίσημη εμφάνιση του Σκωτικού Συστήματος. Παρά ταύτα, το σύστημα αναπτύχθηκε εκτός των Μεγάλων Στοών και δη αυτής της Αγγλίας. Από τα τέλη του 1730 το νέο σύστημα το οποίο εδράζεται σε βαθμούς -οι οποίοι έχουν φιλοσοφική παρά συμβολική χροιά- κατακτά την ηπειρωτική Ευρώπη και ολοένα και περισσότεροι βαθμοί αναφύονται σε Γαλλία και Γερμανία. Πολλοί από τους βαθμούς αυτούς εντάχθηκαν σε ήδη υπάρχοντα τεκτονικά συστήματα όπως ο Τύπος της Τελειοποιήσεως (1754), ο Τύπος της Αυστηράς Τηρήσεως (1756), ο Τύπος του Bordeaux (1762) και o Αρχαίος Σκωτικός (1770).
‘Όταν ο Φρειδερίκος ο Μέγας της Πρωσσίας ετέθη επικεφαλής του Τύπου της Τελειοποιήσεως αυτός περιελάμβανε 25 βαθμούς διαιρεμένους σε επτά κατηγορίες, ανώτατος δε ήταν αυτός του Υπερτάτου Πρίγκηπος του Βασιλικού Μυστικού. Διά των Μεγάλων Συνταγμάτων του 1786 ο αριθμός των βαθμών αναβιβάστηκε σε 33, ο δε 25ος και τελευταίος του Τύπου της Τελειοποιήσεως έγινε ο 32ος του ΑΑΣΤ, του οποίου πλέον η ανώτατη διοίκηση ανατέθηκε σε Συμβούλιο που αποτελούσαν αδελφοί κατέχοντες τον 33ο και λεγόμενο πλέον «τελευταίο» βαθμό.
Τα Συντάγματα αυτά δεν ετέθησαν εξ αρχής σε ισχύ, το δε πρώτο Ύπατο Συμβούλιο ιδρύθηκε και εγκαταστάθηκε μόλις το 1801 στο Charleston της Ν. Καρολίνας, εξ αυτού δε κατάγονται όλα τα Ύπατα Συμβούλια των δύο ημισφαιρίων. Στην Ελλάδα το Ύπατο Συμβούλιο ιδρύθηκε στις 10/22 Ιουλίου 1872 από τον Πρίγκιπα Ροδοκανάκη, επί τη βάση των εξουσιών που του είχε απονείμει το Ύπατο Συμβούλιο του 33ο της Σκωτίας.
Πηγές
Ύπατον Συμβούλιον του 33ο της Ελλάδος, Μεγάλα Συντάγματα του 1762 και 1786 του Eλευθεροτεκτονισμού, Κοιλ\ Ιλισού και Αν\ Αθηνών, 1993
Λογοθέτης Μ., Ο Αρχαίος και Αποδεδεγμένος Σκωτικός Τύπος, Αθήναι, 1982
Νaudon P., La franc-maçonnerie, PUF, 1988
Νaudon P., Histoire, Rituels et Tuileur des Hauts Grades Maçonniques, ed. Dervy, Paris, 2003
