Η ιστορική διαδρομή των Ελευθέρων Τεκτονικών Στοών στην Ελλάδα

Ένα ζήτημα το οποίο δεν έχει επαρκώς και δημοσίως αναλυθεί, είναι η ιστορική διαδρομή των Ελευθέρων Τεκτονικών Στοών στην Ελλάδα. Σε όσεςπεριστάσεις τα ανωτέρω καθίστανται σημεία συζητήσεως, μεγάλεςδιαφωνίες εκρήγνυνται και με τη σειρά τους οι καθ'έξην συνομωσιολόγοιπροσπαθούν να θέσουν όλα τα βάσανα του νεώτερου Ελληνικού κράτους στηνύπαρξη των Στοών. Η παρούσα αναφορά θα επιχειρήσει να πραγματευθείσυνοπτικά την πορεία της λεγόμενης «Μασονίας» στον Ελλαδικό χώρο όπωςαυτή έχει διαμορφωθεί κατά τους τελευταίους δύο αιώνες.Οι πρώτες ημέρες: Βενετική επιρροή και επαναστατικό πνεύμαΗ πρώτη Ελευθεροτεκτονική Στοά ιδρύθηκε στη Κέρκυρα το 1782. Εκείνητην περίοδο η νήσος ευρισκόταν σε Βενετική διοίκηση σε αντιδιαστολή μετην Οθωμανική που κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο μέρος του Εθνικού κορμού.Η ονομασία της Στοάς ήταν " Beneficenza" και υπαγόταν στην ΜεγάληΣτοά της Βερόνα, εδρεύουσα στην Πάδοβα της Ιταλίας. Την περίοδο κατάτα τέλη του 18ου αιώνα, ενυπήρχε δραστήρια και πολυπληθής ΕλληνικήΔιασπορά στη Βόρειο Ιταλία αποτελούμενοι από εμπόρους, φοιτητές καιεπαγγελματίες. Σε γενικές γραμμές αυτοί αποτέλεσαν και τον πυρήνα τηςπρώτης Ελληνικής Στοάς, μεταλαμπαδεύοντας κατά αυτό τον τρόπο τις νέεςΔυτικές τάσεις και στον Ελλαδικό χώρο. Μεταγενέστερα οι Στοές θαπολλαπλασιαστούν και θα επεκταθούν και στα υπόλοιπα αστικά και μηκέντρα.Το 1790 στη Βιέννη ένας οργανισμός παραπλήσιος με τους Τέκτονεςσχηματίσθηκε από τους Έλληνες εμπόρους και διανοουμένους της ΚεντρικήςΕυρώπης. Αποκαλούνταν « Οι Καλοί Εξάδελφοι» ( Bon Cuisins), και κατάτα φαινόμενα συνδεόταν και με το Ρήγα Φεραίο. Η περίοδος μετά τηΓαλλική Επανάσταση - 1789- είχε ως χαρακτηριστικό γνώρισμα τηναπελευθέρωση από τη κυριαρχία των Αυτοκρατοριών και την ενεργοποίησητου Εθνικισμού ως συστατικού στοιχείου πολιτικής δράσης. Υπό αυτή τηνέννοια οι πρώιμες αυτές Ελληνικές οργανώσεις στελεχώνονταν από τουςνέους φορείς που διέδιδαν σχέδια για εθνική απελευθέρωση.Περαιτέρω, οι Στοές αυτές αποτέλεσαν και ταμιευτήρες γνώσεις, βάση τωνοποίων πληροφορίες αλλά και ιδανικά διαδίδονταν με σκοπό τη δημιουργίαεπαναστατικού πνεύματος. Βεβαίως πρέπει να σημειωθεί ότι οι γνώστεςτων παραπάνω ήταν οι λίγοι και εκλεκτοί λόγω μόρφωσης, καταγωγής καιικανοτήτων που είχαν εξαρχής τη δυνατότητα εισχώρησης στις ομάδεςαυτές.Τη τελευταία δεκαετία του 18ου αιώνα μία σειρά Τεκτονικών Στοώνιδρύθηκε στα Επτάνησα και φυσικά η γεωγραφική επιλογή δεν είναιτυχαία, αφού ήταν οι μόνες περιοχές όπου μπορούσαν να συγκροτηθούνομάδες ατόμων σε σχετική ελευθερία σε σύγκριση με την κατάσταση στηνΗπειρωτική Ελλάδα, μόλις μερικά ναυτικά μίλια εγγύτερα.Το 1810 μία από τις ηγετικές μορφές της Κέρκυρας, ο Διονύσιος Ρώμαςσυνένωσε τις Στοές «Αγαθοεργία» και «Φιλογενεία» δημιουργώντας τηνΜεγάλη Ανατολική Στοά της Ελλάδος και Κερκύρας. Το γεγονός αυτόαποτέλεσε και σταθμό για την ενδυνάμωση των Στοών σε κοινωνικό επίπεδοόπως και την μετέπειτα εξάπλωση τους. Το 1812 η σημαντική Ελληνικήπαροικία της Μόσχας πρωτοστάτησε στη συγκρότηση μία μυστικής εταιρείας«Φοίνικας» της οποίας βασικός πρωταγωνιστής ήταν ο μετέπειτα ΥπουργόςΕξωτερικών της Τσαρικής Ρωσίας, ο Ιωάννης Καποδίστριας. Το σύνολο τωνμελών αυτής της οργάνωσης, ανήκε στο Τσαρικό κατεστημένο της εποχήςκαι ήταν Ελληνικής καταγωγής και ανατροφής. Επιπλέον ο κύριος σκοπόςήταν η ενδυνάμωση επαναστατικού πνεύματος με σκοπό την απελευθέρωσητης Ελλάδος. Είναι ενδιαφέρον να ειπωθούν και σχετικές πληροφορίες μετο σύμβολο της εταιρείας, το Φοίνικα. Το μυθικό πτηνό «Φοίνιξ» πουαναγεννάτε από τις στάχτες του, είναι ένα πανάρχαιο Εσωτερικό σύμβολοπου απεικονίζεται σε όλες σχεδόν τις ιστορικές περιόδους τουΕλληνισμού. Ο Ιωάννης Καποδίστριας όταν εξελέγη Κυβερνήτης του νέουΕλληνικού κράτους - 1827 με 1831-, ονόμασε το πρώτο Ελληνικό νόμισμα«Φοίνικα» και η δραχμή γεννήθηκε άμα την έλευση της Βαυαροκρατίας καιτην επικράτηση των παραδοσιακών οικογενειών οι οποίες συγκροτούσαντους Προκρίτους της Οθωμανικής περιόδου.Επίσης είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι και η Φιλική Εταιρείαχρησιμοποιούσε το Φοίνικα ως το διακριτικό της σύμβολο, όπως και ηπεριώνυμη «Ελληνική Εταιρεία» που έδρασε στο τέλος του 19ου αιώνα. Τησήμερον εποχή εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα εμβλήματα ΤεκτονικώνΣτοών στην Ελλάδα. Τέλος η αναγόρευση του Φοίνικα ως συμβόλου τηςεπτάχρονης δικτατορίας, 1967 με 1974, έχει τις ρίζες τις στη συμμετοχήορισμένων εκ των πραξικοπηματιών στις τάξεις των τεκτόνων.Η Φιλική Εταιρεία της οποίας η διαδρομή δεν έχει πλήρως διευκρινιστείκαι αποκρυπτογραφηθεί, ιδρύθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1814 στηνΟδησσό, άλλο ένα κομβικό αστικό κέντρο της Ελληνικής Διασποράς. Κατάπάσα πιθανότητα οι Φιλικοί αποτελούσαν ένα τμήμα - Το πλέον δημοσίωςγνωστό- της εταιρείας του «Φοίνικα» με σκοπό την μαζική εξάπλωση τουκινήματος. Οι ηγέτες της Φιλικής Εταιρείας ήταν τρεις σχετικά άγνωστοιέμποροι. Ο Νικόλαος Σκουφάς από την Άρτα, Κ Εμμανουήλ Ξανθός από τηνΠάτμο και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ από την Ήπειρο. Οι τρεις αυτοίπρωτεργάτες της Ελληνικής αφύπνισης συμμετείχαν και σε προγενέστερεςεθνικές προσπάθειες, και σε Στοές μέσα στους κόλπους του παροικιακούΕλληνισμού. Ο Ξανθός ήταν μέλος της Στοάς της Λευκάδος και ο Σκουφάςείχε προσχωρήσει στο Ιταλικό κίνημα των «Καρμπονάρων». Τέλος οΤσακάλωφ ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη του «Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου»το οποίο απετέλεσα τελικά και το πρότυπο δημιουργίας της Εταιρείας τωνΦιλικών. Προφανώς η συμμετοχή των Τριών σε συνωμοτικές δράσεις καιμυστικές εταιρείες Πανευρωπαϊκού βεληνεκούς ήταν μία καθ'όλα πολύτιμηεμπειρία για τη μετέπειτα δράση τους.Επιπλέον είναι διαφωτιστικό να σημειωθεί και η σημασία της ημερομηνίαςιδρύσεως των Φιλικών. Η ημερομηνία του εορτασμού του «Τιμίου Σταυρού»στις 14/09 συνδέθηκε άρρηκτα με τη μοίρα του Ελληνισμού από την εποχήτης θαυματουργής επιβίωσης του Βυζαντίου στις 14/09 του 614 μΧ. απότη συνδυασμένη πολιορκία των Αβαρών και των Περσών. Επιπλέον αποτέλεσεκαι ένα ιστορικό σημείο καμπής από όπου συνδέθηκε μακροιστορικά και ημοίρα του Ελληνισμού με αυτή της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας καιεπετεύχθη και ο εξελληνισμός διαμέσου των Ελληνικών Γραμμάτων, τόσοτης Εκκλησίας όσο και της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Σε αυτότο σημείο πρέπει αν αξιολογηθεί ως σημαντικό το γεγονός ότι και η«Ελληνική Εταιρεία» προσπάθησε να συνδεθεί με αυτή την ημερομηνίαεπιλέγοντας ως λογότυπο της το «Εν τούτω Νίκα». Φαίνετε λοιπόν ότι οιμυστικές οργανώσεις στην Ελλάδα έχουν μία άρρηκτη συνέχεια.Έχοντας υπ'όψη το βαθύ συμβολικό νόημα της ημέρας αυτής, είναι λογικόνα υποθέσει κανείς ότι οι ιδρυτές, αλλά και οι καθοδηγητές της ΦιλικήςΕταιρείας θέλησαν να υπογραμμίσουν το βαθύ ιστορικό νόημα τηςπροσπάθειας τους και το ρόλο που η ομάδα τους διεκδικούσε για τομέλλον. Επιπλέον η στελέχωση των Φιλικών με τα στελέχη των μεγαλύτερωνΕλληνικών Οίκων της Διασποράς εξασφάλιζε τη Πανελλήνια συμμετοχή γιατην Επανάσταση. Βεβαίως η Εταιρεία διεπόταν και από πολύ αυστηρούς«Όρκους σιωπής» περί των πεπραγμένων της που δήλωνε τηναποφασιστικότητα της να χρησιμοποιήσει τη θανατική ποινή για όσουςπρόδιδαν τα μυστικά της, όπως και έγινε σε τουλάχιστον δύοπεριπτώσεις.Με βάση τη στέρεα συγκρότηση της και την οργάνωση της η Εταιρείακατάφερε εκ του αποτελέσματος σε λιγότερο από εφτά έτη να αγκαλιάσειτο σύνολο του Ελληνισμού από την Αλεξάνδρεια στη Βηρυτό και από τηΤεργέστη στην Αγία Πετρούπολη. Επιπροσθέτως δημιούργησε το κρίσιμοκλίμα Εθνικής αισιοδοξίας το οποίο επέτρεψε στο χειμαζόμενο Ελληνισμόνα αναθαρρήσει έπειτα από αιώνες πνευματικής και διοικητικήςυποτέλειας.Οι Στοές και Εταιρείες ύστερα του 1830: Φιλανθρωπία, σκάνδαλο και σχίσμαΤα πρώτα έτη του νεώτερου Ελληνικού κράτους δεν υπήρξε κάποια φανερήσυγκρότηση Στοών των Τεκτόνων. Μόλις το 1863, το έτος κατά το οποίοεγκαθιδρύθηκε η Δυναστεία των Γλυξμπουργ-Χολσταιν στην Ελλάδα,εμφανίστηκε η Στοά «Πανελλήνιο». Το 1867 η Ανατολική Στοά της Ιταλίαςαποδέχθηκε την αυτονομία των Ελλήνων Τεκτόνων και η «Μεγάλη ΑνατολικήΣτοά της Ελλάδος» δημιουργήθηκε. Το όνομα της οργάνωσης αυτής όπωςπροαναφέρθηκε χρησιμοποιείται από το 1936. Η αυτονόμηση των ΕλληνικώνΣτοών συνδέεται άρρηκτα με τη γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας μετά το1863. Η πρόσδεση στην Αγγλική σφαίρα επιρροής διαμέσων των Δανώνφορέων και η απόδοση των Επτανήσιων, εξέλειπαν τους λόγους για τουςοποίους η Ελλάδα σε Τεκτονικό επίπεδο παρέμενε ένας γόνος τουΙταλικού-Ενετικού πνεύματος του ύστερου 18ου αιώνα. Συνεπώς η Ελλάδααυτονομείται στο παγκόσμιο Τεκτονικό δίκτυο, παραμένοντας πάντοτε υπότη βελούδινη Βρετανική επιρροή, τουλάχιστον μέχρι το 1974.Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αποτέλεσε εποχή συνεχούς στρατολόγησηςνέων μελών στη λεγόμενη «Μασονία» στους κύκλους των επαγγελματιών,καθηγητών, πολιτικών και όλων όσων χάρης τη θέση ή μόρφωση τουςδιατηρούσαν κοινωνική επιρροή. Παράλληλα η εξάπλωση των Στοώνπροκάλεσε την έντονη αντίδραση της Ελλαδικής Εκκλησίας η οποία άρχισενα χαρακτηρίζει τις Στοές ως αιρετικές. Επιπλέον διάφοροι πολιτικοίκύκλοι οι οποίοι λειτουργούσαν με τα παλαιότερα πρότυπα τηςπροεπαναστατικής πατριαρχικής και δομημένη σε «Φάρες» κοινωνία,ενοχλούνταν σφόδρα με την έλευση νεωτεριστικών αντιλήψεων κοινωνικήςοργάνωσης που αντιπροσώπευαν οι Στοές, Λέσχες και Όμιλοι. Έναςπολιτικός που έμεινε στην ιστορία για τη προβολή του νέου αυτού τρόπουδιακυβέρνησης, ήταν ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο οποίος στηρίχθηκεαποφασιστικά στα πρώτα του βήματα από τις Στοές, αλλά και μειώθηκε απόαυτές όταν οι ίδιες αντιλήφθηκαν τη δράση του στο βαθμό που τιςχρησιμοποιούσε ως σχηματισμούς και ο ίδιος ο Τρικούπης για λόγους είτεπολιτικούς, είτε Εθνικούς.Ο Τεκτονικές Στοές δημιούργησαν πλείστα φιλανθρωπικά σωματεία καιβοήθησαν στη συγκρότηση νοσοκομείων, ορφανοτροφείων και λοιπών ευαγώνιδρυμάτων. Από το έτος 1927 το Ελληνικό κράτος έχει υπαγάγει τηνΕλληνική Στοά στο υπουργείο Υγείας, λόγω και των ανωτέρωδραστηριοτήτων της.Η περίοδος 1909 μέχρι 1941, αποτέλεσε ένα οξύτατο πεδίο μάχης μεταξύτων μελών των Στοών λόγω των συνεχών πολέμων. Οι κοινωνικές μεταβολές,η Μικρασιατική Καταστροφή, η δημιουργία του Κομουνιστικού κόμματος καιοι λοιποί δομικοί μετασχηματισμοί της Ελληνικής κοινωνίας, είχαν ωςαποτέλεσμα τη μετατροπή των Στοών σε χώρους κυρίως επαγγελματικήςδραστηριοποίησης και δράσης αντιτιθέμενων ξένων επιρροών. Αξιοσημείωτηείναι και η δημιουργία των πρώτων Στοών Γαλλικής εμπνεύσεως οι οποίεςείχαν διαφορετική κοσμοθεώρηση από τη καθιερωμένη Αγγλική.Η εισβολή στην Ελλάδα και η κατοχή το 1941 κατέστρεψε ένα μεγάλο μέροςτου αρχείου της Στοάς των Αθηνών. Επιπλέον η λειτουργία των Στοώνέπαυσε μεταξύ 1941 και 1944. Μεταπολεμικά επανασυστάθηκαν καιαποτέλεσαν πυρήνες σκέψης και δραστηριοποίησης των μελών της ανώτερης- Αλλά όχι πάντα και της ανώτατης- αστικής τάξης με συγκεκριμένηπολιτική κατεύθυνση από το Κέντρο και δεξιότερα. Ακόμα η στρατολόγησηνέων μελών επεκτάθηκε σημαντικά και στην Ελληνική επαρχία ενώ ηοικονομική δυναμική του όλου σχήματος μπορεί ακροθιγώς νασχηματοποιηθεί και στο επιβλητικό μέγαρο ευρισκόμενο και τη σήμερονστο κέντρο των Αθηνών. Η εχεμύθεια περί των λεπτομερειών οργάνωσης,στρατολόγησης και λειτουργίας, έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα, εάν καιδεν είναι αντιληπτό εάν αυτό συμβαίνει λόγω της ικανότητος, επιρροήςτων μελών της ή λόγω αδιαφορίας της Ελληνικής κοινωνίας ως προς τηνύπαρξη των Στοών γενικότερα.Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, ουκ ολίγοι αξιωματικοί εκ τωνσυνωμοτών, ήταν και μέλη Στοών και το γεγονός αυτό αποτέλεσε έναβαρύτατο πλήγμα για τις δημόσιες σχέσεις του Ελληνικού Τεκτονισμού.Στις αρχές τις δεκαετίας του '80, δημοσιογραφικές αποκαλύψεις ονομάτωνμελών των Στοών προκάλεσε πολλαπλές συζητήσεις στην Ελληνική κοινωνία.Η εκλογή του ΠΑΣΟΚ το 1981 στην εξουσία, θεωρήθηκε από πολλούς ως ηαπαρχή του τέλους της επιρροής των Στοών, εάν και μέλη του είχανυπάρξει μέλη αυτών. Στια αρχές της δεκαετίας του '90 η Μεγάλη Στοά τηςΕλλάδος κατηγορήθηκε από τη μητρική στο Ηνωμένο Βασίλειο ότι είχεαναμιχθεί σε πολιτικές διεργασίες, εάν και αυτό ρητώς απαγορεύεται. Ηεικόνα των Στοών στην Ελλάδα για μία ακόμη φορά αμαυρώθηκε και ένασχίσμα επακολούθησε το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργίαπολλαπλών ανταγωνιζόμενων Στοών διαφορετικού ύφους και χαρακτήρα.Πρέπει να σημειωθεί, ότι παρά τα λεγόμενα η Πολιτική και ο Τεκτονισμόςείναι συνυφασμένα εκ των πραγμάτων. Θα ήταν παράλογο να υποθέσει οοποιοσδήποτε ότι μία τάξη ανθρώπων οι οποίοι εκ της θέσεως τουςαπασχολούνται και σε πολιτικό επίπεδο θα μπορούσαν να μην επηρεάζουνεμμέσως η αμέσως πολιτικές εξελίξεις και μάλιστα σε μία κοινωνία όπωςη Ελληνική οι οποία χαρακτηρίζεται από τον εξωστρεφή, αυθόρμητο καιδιαδικτυομένο πολιτικό πολιτισμό της. Η διαφωνία του 1993 με τη Στοάτης Βρετανίας προήλθε σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, από τη σύγκρουσηΆγγλων και Ελλήνων για το οποίος θα αναλάβει τη κηδεμονία τωνεμφανιζόμενων Στοών από τις πρώην χώρες του Σοβιετικού στρατοπέδου,ιδίως στα Βαλκάνια. Βεβαίως αυτό αποτελεί και μία μορφή «ΥψηλήςΠολιτικής» διεθνούς επιπέδου μάλιστα. Επιπλέον το παγκόσμιο Τεκτονικόδίκτυο ή κίνημα, επηρεάζεται σαφώς από τις Αγγλοσαξονικές Στοές καικατά πολλούς αποτελεί και έναν από τους άξονες «Μαλακής επιρροής» τηςπάλαι ποτέ Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Σήμερα η Βρετανία, ΗΠΑ,Αυστραλία, Καναδάς και Νότια Αφρική είναι η χώρες που διαθέτουν τησυντριπτική πλειονότητα των μελών Στοών παγκοσμίως και φυσικάεξακολουθούν να κατέχουν τα ηνία σε όλα τα επίπεδα της Τεκτονικήςσκέψης και δράσης.Ελληνικός Τεκτονισμός: Ορισμένα συμπεράσματαΟ Τεκτονισμός στην Ελλάδα, εξακολουθεί να προκαλεί κατά καιρούς τοενδιαφέρον της κοινής γνώμης, κυρίως λόγω της μυστικότητας του και τωνκλειστών δομών της, σε μία περίοδο όπου η «Ανοικτή κοινωνία» τείνει ναεπικρατήσει παντελώς, βοηθούμενης και των τεχνολογικών επιτευγμάτων.Νέες μορφές κοινωνικής οργάνωσης, μαζί με πολυάριθμες εσωτεριστικές,μυστικιστικές κοινωνίες και οι παραδοσιακοί κομματικοί μηχανισμοίείναι οι μεγάλοι ανταγωνιστές των Στοών σε ότι αφορά τη προσέλκυση καικυρίως τη διατήρηση νέων μελών. Εάν και δεν υπάρχει σαφής εικόνα,πρέπει να θεωρείται ότι ο κύκλος ανάπτυξης των Στοών στην Ελλάδα έχειεκλείψει και η διαδικασία παρακμής σε οργανωσιακό επίπεδο έχει αρχίσεινα συντελείται.Η πορεία των Στοών, μπορεί να συνοψιστεί ως αλματώδης κατά το 19οαιώνα και ουσιώδης για την εισαγωγή νέων και δυναμικών ιδεών καιιδεωδών εξ'Εσπερίας. Επίσης, η πλούσια Εσωτερική παράδοση τουΕλληνικού πολιτισμού διαχρονικά αποτελεί μήτρα τόσο για τηπρογενέστερη μορφή των Στοών στην Ελλάδα όσο και για τη μελλοντική,ανεξαρτήτως της επιφαινόμενης μορφής που ενδεχομένως θα λάβει. Ηπυραμιδική, πολυεπίπεδη οργανωτική ιεραρχία της Φιλικής Εταιρείαςθύμιζε τη Νέο-Πλατωνική θεώρηση του συμπαντικού ιδεαλισμού καιΘεότητας όπως αυτή έχει παραδοθεί μέσω των γραπτών του Πορφύριου καιτου Πλωτίνου. Ενδεχομένως οι απαρχές των Στοών στην Ελλάδα να είναιαρχαιότερες από όσο νομίζουμε και η Δυτική επίδραση να μην αποτελείτίποτε άλλο από ένα επικάλυμμα του οποίου η χρησιμότητα εξέλιπε, λόγωτης συμβατικής κοινωνικής δυναμικής οι οποία με τη σειρά τηςυπαγορεύεται από τους Δυτικούς κανόνες λειτουργίας.Οι εκδηλώσεις του Ελληνικού Πνεύματος στο πεδίο των Εταιρειών, οιοποίες μεταξύ των άλλων χαρακτηρίζονται από τάση για πολύπλοκουςσχηματισμούς, διαδίκτυα, ασαφείς κανόνες, και μυστικότητα (Της οποίαςη προδοσία δημιουργεί Έπη και Παραδόσεις), είναι και οι πλέονκατάλληλες για τη καλύτερη αντίληψη περί της ιστορίας των Στοών τηςΕλλάδος. Άλλωστε όταν δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα -Λόγω μυστικότητας-τότε η έρευνα έχει ως σημείο εκκίνησης τα φαινόμενα εκδήλωσης και τακίνητρα δράσης του ερευνώμενου οργανισμού. Το πλέον βέβαιο είναι ότι ηεκδηλώσεις του Ελληνικού Πνεύματος θα συνεχίζουν να ενισχύουνκοινωνικά μορφώματα ανεξάρτητα εάν αυτά δεν κατανοούν το αναλλοίωτοκαι αναπόδραστο του Πνεύματος.Με απλά λόγια , ορισμένα πράγματα δεν αλλάζουν με τίποτα...Το παρόν άρθρο είχε δημοσιευθεί σε διασκευή από το συγγραφέα στηΑγγλική και για την ηλεκτρονική έκδοση για θέματα Νότιο-ΑνατολικήςΕυρώπης "
Πηγή: http://www.balkanalysis.com/ "

Posted in: