Ο τέκτονας Π. Ζαχαριάδης μιλάει για τον τεκτονισμό στην Κύπρο

«Ο Μακάριος ανελίχθηκε με την αξία του, δεν ήταν τέκτονας, όπως δεν ήταν ούτε ο Γ. Βασιλείου, ούτε ο Τ. Παπαδόπουλος, ο Σπ. Κυπριανού ή ο Γλ. Κληρίδης», λέει ο κ. Ζαχαριάδης

Ελάχιστα έχουν ειπωθεί επισήμως για τον τεκτονισμό και δη για τις τεκτονικές στοές που λειτουργούν στην Κύπρο. Ο πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Τεκτονικής Στοάς «Σόλων» Λευκωσίας, Πέτρος Ζαχαριάδης, μίλησε για το θέμα αυτό στον ραδιοφωνικό σταθμό «107.6», λέγοντας πως ο πρόεδρος της Μεγάλης Ελληνικής Στοάς, ο Μεγάλος Διδάσκαλος, τον εξουσιοδότησε να μιλήσει δημόσια. «Σιγά - σιγά ο τεκτονισμός θα πρέπει να βγει προς τα έξω, αλλά σίγουρα είναι θέμα επιλογής», εξηγεί ο κ. Ζαχαριάδης, ο οποίος είναι τέκτονας από το 1969. Όπως προκύπτει από τα λόγια του κ. Ζαχαριάδη, βασικός στόχος του τεκτονισμού είναι η φιλανθρωπία, η οποία ωστόσο δεν περιορίζεται κατ΄ ανάγκη στην παροχή οικονομικής βοήθειας ή σε ελεημοσύνη.

Σήμερα στην Κύπρο, εκτός της Μεγάλης Ελληνικής Στοάς στην οποία υπάγονται 11-12 στοές, λειτουργεί και η Βρετανική Στοά, η οποία υπάγεται στην αντίστοιχη της Βρετανίας. Ενδιαφέρον έχουν και όσα είπε ο κ. Ζαχαριάδης για τους επιφανείς Κύπριους τέκτονες, αναφέροντας συγκεκριμένα ονόματα και υπογραμμίζοντας ωστόσο πως η αποκάλυψη της ιδιότητας του τέκτονα είναι προσωπική υπόθεση.

Πώς ξεκίνησε;

Όπως εξήγησε ο κ. Ζαχαριάδης στη συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό 107.6, ο τεκτονισμός εμφανίστηκε τον 13ο αιώνα στον βορειοευρωπαϊκό χώρο από τους χτίστες, οικοδόμους, ή αλλιώς τέκτονες των μεγάλων γοτθικών ναών. «Πολλοί μη τέκτονες έχουν λανθασμένες πληροφορίες ή δεν γνωρίζουν την προέλευση και τους σκοπούς του τεκτονισμού. Ο τεκτονισμός γεννήθηκε από τους χτίστες γύρω στον 13ο αιώνα. Την εποχή εκείνη οι λιθοξόοι - τέκτονες ήταν ένα κλειστό κύκλωμα αρχιτεκτόνων οι οποίοι έκτιζαν μεγάλους ναούς. Και επειδή ήταν κλειστό κύκλωμα δεν διέδιδαν τα μυστικά της τέχνης τους στον απλό κόσμο. Η λέξη μασονία προέρχεται από την αγγλική λέξη masson που σημαίνει τέκτονας», εξήγησε, λέγοντας πως ο αρχικός σκοπός του τεκτονισμού σίγουρα εξαντλήθηκε κάποια στιγμή καθώς λόγω του εκατονταετούς πολέμου δεν υπήρχαν πλέον τα κονδύλια για κατασκευές μεγάλων ναών. Σιγά σιγά η συντεχνία αυτή άρχισε να εξασθενεί και τον 15ο αιώνα εισήλθαν σε αυτήν άνθρωποι του πνεύματος και της τέχνης με αποτέλεσμα από συντεχνία οικοδόμων να μετατραπεί σε ένα είδος φιλοσοφικής οργάνωσης. «Οι πρώτες στοές έγιναν γύρω στο τέλος του 18ου αιώνα, όταν και έγινε η πρώτη στοά της Αγγλίας που υφίσταται και σήμερα. Δημιουργήθηκαν και τα τεκτονικά συγγράμματα από έναν Σκοτσέζο πάστορα, τον Τζέιμ 'Αντερσον. Τα συγγράμματα αυτά εξακολουθούν να υφίστανται και σήμερα», συνεχίζει ο κ. Ζαχαριάδης, εξηγώντας πως ο στόχος του τεκτονισμού στη συνέχεια ήταν να δημιουργηθεί ένας παγκόσμιος φιλοσοφικός οργανισμός χωρίς ωστόσο να πρόκειται για διεθνιστικό, όπως υπογραμμίζει, οργανισμό.

Έφτασαν στη Λάρνακα

Στην Κύπρο ο τεκτονισμός έφτασε γύρω στο 1880 όταν ένα πολεμικό αγγλικό πλοίο ελλιμενίστηκε στη Λάρνακα, έχοντας ως πλήρωμά του αξιωματικούς και ναύτες που ήταν τέκτονες. «Είχαν την ιδέα να κάνουν μια στοά εδώ και δημιούργησαν τη στοά στη Λεμεσό Σεντ Πολς, που υπάρχει και σήμερα και λειτουργεί», εξηγεί ο κ. Ζαχαριάδης, σημειώνοντας πως σήμερα υπάρχουν αρκετές στοές στην Κύπρο. «Υπάρχει η Μεγάλη Εθνική Στοά της Κύπρου, που έγινε πριν από 5-6 χρόνια και στην οποία υπάρχουν 10 ή 11 στοές, μεταξύ των οποίων μια γερμανόφωνη και μια ιταλόφωνη. Μέχρι τότε όλες οι στοές της Κύπρου υπάγονταν στη Μεγάλη Στοά της Ελλάδας. Υπάρχει και η περιφερειακή Μεγάλη Στοά της Αγγλίας που είναι υπό τη δικαιοδοσία της Αγγλίας. Πρόκειται για αγγλόφωνες στοές και λειτουργούν με τα ίδια τυπικά που λειτουργούν και οι ελληνικές. Στην ελληνική στοά δεν υπάρχουν Τ/Κ γιατί συζητούμε και θέματα που αφορούν το έθνος, όπως εκδηλώσεις πανηγυρικές για την ελληνική επανάσταση. Ίσως στις αγγλικές στοές να υπάρχουν».

Όπως εξηγεί, οι στοές της Κύπρου συνδέονται μεταξύ τους καθώς μέλη μιας στοάς συμμετέχουν σε συνεδρίες άλλης στοάς, δημιουργώντας στην ουσία ένα πλέγμα, μια τεκτονική αδελφότητα. Στο ίδιο μοτίβο οι τέκτονες της Κύπρου επισκέπτονται στοές του εξωτερικού. Σε όλες αυτές τις στοές ισχύουν τα ίδια τυπικά (διαδικασίες λειτουργίας), γίνονται οι ίδιες συνεδρίες κατά τις οποίες γίνονται ομιλίες, συζητήσεις και μυήσεις μελών σε διάφορες βαθμίδες.

Μυήσεις και βαθμίδες

Σε κινηματογραφικές ταινίες αλλά και μυθιστορηματικά βιβλία δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στις τελετές του τεκτονισμού, οι οποίες συνήθως περιγράφονται περιτριγυρισμένες με ένα πέπλο μυστηρίου. Η εικόνα πάντως που δίδει ο κ. Ζαχαριάδης είναι εντελώς διαφορετική, αν και στη συνέντευξή του δεν υπεισέρχεται σε αρκετές λεπτομέρειες. «Η μύηση έχει να κάνει με τα τυπικά μας, με τα τελετουργικά μας. Εκεί μαθαίνεις τα πράγματα του τεκτονισμού. Δεν μπορώ να μπω σε αρκετές λεπτομέρειες, αλλά δεν έχουμε μυστικά όπως λέγεται. Το μεγαλύτερό μας μυστικό είναι ότι δεν υπάρχουν μυστικά. Σίγουρα (στις τελετές) δεν υπάρχουν κουκούλες και όσα καταγράφονται στη φαντασία του Νταν Μπράουν και στο ΅Μάτια Ερμητικά Κλειστά΄», σημειώνει ο κ. Ζαχαριάδης, εξηγώντας πως για τις μυήσεις μελών υπάρχουν προϋποθέσεις όπως το υποψήφιο μέλος να είναι από 23 ετών και πάνω, να έχει περάσει τουλάχιστον από γυμνάσιο ή λύκειο, ακριβώς για να είναι σε θέση να παρακολουθεί και να αντιλαμβάνεται τα θέματα που συζητούνται. «Δεν υπάρχει ο προσηλυτισμός. Αυτό απαγορεύεται. Γίνεται πρόσκληση κι αν κάποιος ενδιαφέρεται, ακολουθεί σύσταση από δυο τέκτονες. Υπάρχουν 33 βαθμοί στον τεκτονισμό. Το κάθε μέλος περνάει από σταδιακή προαγωγή. Αφού κατανοήσεις αυτά που συζητάμε, τότε ανεβαίνεις. Το μοναδικό κριτήριο είναι αυτό. Σε κάθε στοά το ανώτατο αξίωμα είναι ο Σεβάσμιος, ο οποίος εκλέγεται ανά διετία».

Γνωστή στοά στη Λευκωσία είναι η στοά Σόλων στην Ονασαγόρου. «Εκεί συνεδριάζουν όλες οι στοές, δυο φορές το μήνα. Και σε άλλες πόλεις υπάρχουν στοές. Το οίκημα της Σόλων ανήκει στο τεκτονικό ίδρυμα που είναι εγγεγραμμένο στον έφορο. Διαθέτει και καταστήματα που ενοικιάζει. Πρόκειται για φιλανθρωπικό ίδρυμα».

Επιφανείς τέκτονες

Ένα από τα ερωτήματα και τους ψιθύρους που κυκλοφορούν στην κυπριακή κοινωνία είναι για το ποιοι επιφανείς Κύπριοι είναι ή ήταν τέκτονες. Πρόεδροι Δημοκρατίας, υπουργοί και άλλοι αξιωματούχοι. Για αρκετούς έχουν ακουστεί πολλά. «Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να ανελιχθεί ανεξάρτητα αν ήταν τέκτονας ή όχι. Ο Μακάριος ανελίχθηκε με την αξία του, δεν ήταν τέκτονας, όπως δεν ήταν ούτε ο Γ. Βασιλείου, ούτε ο Τ. Παπαδόπουλος, ο Σπ. Κυπριανού ή ο Γλ. Κληρίδης», λέει ο κ. Ζαχαριάδης, τονίζοντας ωστόσο σε άλλο σημείο ότι η αποκάλυψη της ταυτότητας του κάθε τέκτονα είναι καθαρά προσωπική επιλογή. «Υπήρχαν όμως άλλες προσωπικότητες όπως ο γενικοί εισαγγελείς. Ο Μιχαλάκης Τριανταφυλλίδης είπε και επίσημα ότι ήταν τέκτονας», λέει, ενώ μεταξύ άλλων επιφανών Κυπρίων τεκτόνων ανέφερε τον εξ Αμμοχώστου Γιώργο Βασιλειάδη, τον πρώην δήμαρχο Λεμεσού Χριστόδουλο Σώζο. «Στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο του Μακαρίου υπήρχαν τέκτονες εν γνώσει του Μακαρίου. Στην Ελλάδα ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Καποδίστριας, ο Γρηγόριος ο 5ος, ο εθνομάρτυρας Χρυσόστομος Σμύρνης, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, ο Πατριάρχης Μεταξάκης. Ο Κολοκοτρώνης που λειτουργούσε σαν τέκτονας στην ελληνική επανάσταση, η οποία και δημιουργήθηκε από τη Φιλική Εταιρεία που έγινε από τέκτονες».

Τα σύμβολα

Ως γνωστόν, δυο από τα πιο προβεβλημένα σύμβολα του τεκτονισμού είναι ο γνώμονας και ο διαβήτης. «Προέρχονται από τις συντεχνίες των οικοδόμων και παραμένουν σήμερα να συμβολίζουν την ευθύτητα που χρειάζεται για να χτίσεις ένα σπίτι ή έναν άνθρωπο. Ο Τζορτζ Ουάσινγκτον ήταν τέκτονας και όταν τέθηκε ο θεμέλιος λίθος του Καπιτωλίου έγινε με τεκτονικό τελετουργικό. Και ήταν όλοι ντυμένοι με τα διάσημα του τεκτονισμού, δηλαδή το περιλαίμιο και το περίζωμα. Αυτά είναι τα ρούχα που φορούμε όταν μπαίνουμε στη στοά. Το περίζωμα είναι μια ποδιά γιατί θεωρούμε ότι εργαζόμαστε γαι να βοηθήσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Το περιλαίμιο είναι για τις βαθμίδες. Διαφορετικές ανά βαθμό. Οι πρώτοι πρόεδροι των ΗΠΑ ήταν τέκτονες», λέει ο κ. Ζαχαριάδης. Ο ίδιος λέει ότι φοράει στο σακάκι του μια μικρή καρφίτσα που φέρει το γνώμονα και το διαβήτη. «Έχουμε και δακτυλίδια», σημειώνει. Οι τέκτονες εξακολουθούν να χρησιμοποιούν και μια ειδική χειραψία για λόγους κυρίως αναγνώρισης μεταξύ τους.

Ιδιαίτερη έμφαση δίδει ο τεκτονισμός, σύμφωνα με τα λεγόμενα του κ. Ζαχαριάδη, στο θέμα της βοήθειας προς τους συνανθρώπους, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για τέκτονες ή όχι. «Όλες οι στοές έχουν δώσει δωρεές όπως η δωρεά ασθενοφόρου στην Εθνική Φρουρά πριν 12 χρόνια, πάνω στην οποία αναφερόταν ότι πρόκειται για δωρεά των τεκτονικών στοών της Κύπρου».

Όχι Θρησκεία

Κατηγορηματικά αρνητική είναι η απάντηση του κ. Ζαχαριάδη στην ερώτηση για το κατά πόσον πρόκειται για ένα είδος θρησκείας. «Δεν είναι θρησκεία, δεν είναι αίρεση, είναι ένας οργανισμός φιλανθρωπικός, φιλοσοφικός. Αφ΄ εαυτού προερχόμενος. Επικεντρώνεται σε θέματα που απασχολούν τον κόσμο. Να σώσουμε την ψυχή μας, όπως λέει και ο χριστιανισμός. Στις θρησκείες δεν κάνεις αίτηση, εδώ όμως κάνεις. Πρέπει να σε συστήσει κάποιος, να περάσεις από έναν ας πούμε έλεγχο. Θέλουμε ηθικούς ανθρώπους. Όλα αυτά δεν γίνονται στις θρησκείες. Σκοπός μας είναι να βελτιώσουμε τον άνθρωπο, να βοηθήσουμε το συνάνθρωπο οικονομικά ή άλλως πως. Εξάλλου, εμείς ποτέ δεν συζητούμε πολιτικά και θρησκευτικά θέματα, επειδή όταν συζητούνται δημιουργούνται αντιπαραθέσεις. Είναι δεδομένο ότι θα επέλθει τσακωμός. Συζητούμε κοινωνικά θέματα όπως ζητήματα για την εκπαίδευση, τα ναρκωτικά, την τρομοκρατία. Μετά τη συζήτηση γράφουμε στα πρακτικά τα όσα ειπώθηκαν».


Πηγή: Της Μιράντας Λυσάνδρου
Κωδικός άρθρου: 966220
Εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ - 29/08/2010, Σελίδα: 18

Posted in: Τεκτονικές Ειδήσεις