Francois - Marie Arouet de Voltaire

Ο Francois-Marie Arouet de Voltaire, πιο γνωστός με το ψευδώνυμο Βολταίρος, ήταν ένας πολύ γνωστός Γάλλος συγγραφέας, δοκιμιογράφος και φιλόσοφος του Διαφωτισμού, διάσημος για την ευφυΐα του, το φιλοσοφικό του πνεύμα και την αγωνιστική στάση του για την υπεράσπιση των κοινωνικών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της θρησκευτικής ελευθερίας.





Γεννήθηκε στις 21 Νοεμβρίου του 1694 στο Παρίσι, ο τελευταίος από τα τρία παιδιά ενός κατώτερου αξιωματούχου, του Francois Arouet(1650-1i] Ιανουαρίου 1722) και της συζύγου του, της Marie-Marguerite d'Aumart(1660-13 Ιουλίου 1701), απογόνου μιας οικογένειας ευγενών από την επαρχία του Poitou. Μορφώθηκε από Ιησουίτες, στο Κολλέγιο Louis-Le-Grand, από το 1704 έως το 1711, όπου έμαθε Λατινικά και Ελληνικά, ενώ αργότερα στη ζωή του έφτασε να μιλάει ακόμα Ιταλικά, Ισπανικά και Αγγλικά. Από το 1711 μέχρι το 1713 ακολούθησε Νομικές Σπουδές. Πριν αφιερωθεί ολοκληρωτικά στη συγγραφή, διετέλεσε διπλωματικός ακόλουθος στην Ολλανδία, όπου συνάντησε και ερωτεύθηκε μια Γαλλίδα πρόσφυγα, την Catherine Olympe Dunoyer. Η σκανδαλώδης, για την εποχή, σχέση τους καταδικάστηκε από τον πατέρα του, ο οποίος τον ανάγκασε να επιστρέψει στη Γαλλία. Το μεγαλύτερο μέρος των πρώτων δεκαετιών της ζωής του περιστράφηκε γύρω από το Παρίσι, μέχρι την ηλικία των 20 περίπου, οπότε οδηγήθηκε σε εξορία 11 μηνών στη Βαστίλλη, λόγω των σατιρικών του στίχων ενάντια στη γαλλική αριστοκρατία της εποχής και, συγκεκριμένα τον πρωθυπουργό του Λουδοβίκου XV, τον Φίλιππο Β, Δούκα της Ορλεάνης. Όμως και πριν την εξορία του ενοχλούσε αρκετά συχνά τις Αρχές με τα καυστικά κείμενά του σχετικά με την Κυβέρνηση και την Καθολική Εκκλησία.
t







Η αρχικά περιστασιακή ενασχόλησή του με τη συγγραφή ξεκίνησε παράλληλα με τις Νομικές Σπουδές του, παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του. Προσποιούμενος ότι εργάζεται ως ασκούμενος στο γραφείο ενός δικηγόρου στο Παρίσι, πρωτοάρχισε να γράφει σατυρικά ποιήματα. Όταν, όμως, ο πατέρας του τον ανακάλυψε, τον έστειλε να συνεχίσει την πρακτική του στην επαρχία, όπου εκείνος συνέχισε να γράφει δοκίμια και ιστορικές μελέτες, όχι πάντα ιδιαίτερα ακριβή. Η ευφυΐα του τον έκανε δημοφιλή σε διάφορες αριστοκρατικές οικογένειες.

επακόλουθη εξορία του στη Βαστίλλη έγινε σύντομα αναπόφευκτη. Εκεί συνέγραψε το πρώτο του θεατρικό έργο, τον «Οιδίποδα» («(Edipe») και υιοθέτησε το ψευδώνυμο Βολταίρος, προερχόμενο από την ονομασία της γενέτειρας του πόλης στα νότια της Γαλλίας (Voltaire). Η μεγάλη επιτυχία του «Οιδίποδα» άνοιξε τις πόρτες του Γαλλικού Διαφωτισμού για τον δημιουργό του. Ο Βολταίρος υπήρξε ένας ιδιαίτερα γόνιμος συγγραφέας με έργα σχεδόν σε κάθε λογοτεχνική μορφή: Θέατρο, Ποίηση, Μυθιστόρημα, Δοκίμιο, Ιστορικές και Επιστημονικές μελέτες, πάνω από 20,000 γράμματα και πάνω από 200 βιβλία και φυλλάδια.


ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ



Η πρώτη του εξεδομένη δουλειά ήταν τα ποιήματά του. Έγραψε δύο μεγάλα ποιήματα, τα «Henriade» και «La Pucelle d'Orleans» δίπλα σε πολλά άλλα μικρότερα.

Το «Henriade» αποτελούσε μίμηση του τρόπου γραφής του Βιργιλίου, στο οποίο ο Βολταίρος ανέστρεψε και έκανε μονότονο το Αλεξανδρινό μέτρο, χάριν δραματικότητας. Όμως, η έλλειψη ενθουσιασμού του και κατανόησης για το θέμα, οδήγησε το ποίημα σε μειωμένη ποιότητα. Η «Παρθένα της Ορλεάνης» αποτελούσε μια μπουρλέσκ επίθεση στη Θρησκεία και την Ιστορία. Τα μικρότερα ποιήματά του, όμως, θεωρούνται ποιοτικά ανώτερα των δύο πορηγουμένων.


ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Πολλά από τα έργα πρόζας και τα μυθιστορήματα του Βολταίρου, τα περισσότερα γραμμένα με τη μορφή φυλλαδίων, είχαν το χαρακτήρα πολεμικών. Η «Candide» είναι μια επίθεση στο θρησκευτικό και φιλοσοφικό οπτιμισμό, ενώ το «L'homme aux quarante ecus» απέναντι σε διάφορες κοινωνικές και πολιτικές πρακτικές της εποχής. Το «Zadig» και άλλα έργα επιτίθονταν στις γνωστές νόρμες της ηθικής και μεταφυσικής ορθοδοξίας, ενώ κάποια αναφέρονταν και επιχειρούσαν να επαναπροσδιορίσουν ακόμα και τη Βίβλο. Χαρακτηριστικό του ειρωνικού, χωρίς υπερβολή, ύφους του Βολταίρου, αποτελεί, κυρίως το έργο «Candide».


Επίσης, ο Βολταίρος, όπως και ο Jonathan Swift, άνοιξε το δρόμο για τη φιλοσοφική ειρωνεία στην Επιστημονική Φαντασία, κυρίως με το έργο «Micromegas». Επιδεικνύει ταλέντο στη δημοσιογραφική και καθαρά κριτική γραφή, κυρίως με το έργο του «Commentaire sur Corneille», αλλά και πλήθος άλλων γραπτών που γράφτηκαν είτε ανεξάρτητα, είτε ως μέρος των «Αιώνων» («Siecles») του.

Ειδικά στα προσωπικά του γράμματα, ο Βολταίρος αναφέρει συχνά τη φράση «l'infame» («η μισητή») ή «ecrasez l'infame» («συνθλίψτε τη μισητή»), αναφερόμενος στη σέκτα των βασιλέων και των κληρικών, που δυνάστευαν και τυραννούσαν στην κυριολεξία τον λαό, πράγμα το οποίο κι ο ίδιος το είχε βιώσει με την εξορία του και την κατάσχεση των βιβλίων του. Το πιο γνωστό φιλοσοφικό του κείμενο είναι το «Dictionnaire Philosophique», αποτελούμενο από άρθρα του που περιέχονταν στην «Εγκυκλοπαίδεια», το γνωστότατο αυτό
έργο του Διαφωτισμού αλλά και μεμονωμένα κείμενα με τα οποία επιτίθεται στους Γαλλικούς πολιτικούς
θεσμούς, τους προσωπικούς του εχθρούς, τη Βίβλο και την Καθολική Εκκλησία.



ΝΕΑ ΓΑΛΛΙΑ (NOUVELLE FRANCE)

Ο Βολταίρος υπήρξε σφοδρός πολέμιος της αποικιοκρατικής πολιτικής της Γαλλίας στη Β.Αφρική, αποκαλώντας περιφρονητικά την ευρεία έκταση της Νέας Γαλλίας στην περιοχή, «λίγα στρέμματα χιονιού» («quelques arpents de neige»).


Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Ο Βολταίρος δεν ήταν άθεος, όπως πολλοί πίστευαν κρίνοντας από την επιθετική του στάση απέναντι στην Καθολική, κι όχι μόνο, Εκκλησία, αλλά συμμετείχε σε θρησκευτικές δραστηριότητες και μάλιστα είχε ένα παρεκκλήσι στο κάστρο του στο Ferney. Οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις συμφωνούσαν μάλλον με το Ντεϊσμό (Deisme), μια θρησκευτικο-φιλοσοφική ιδεολογία που υποστήριζε ότι η λογική μάλλον κι όχι η Θεία αποκάλυψη ή η παράδοση πρέπει να τοποθετούνται στη βάση της πίστης μας στο Θεό. Δεν πίστευε στη Θεϊκή παρέμβαση στους νόμους της φύσης. Σήμερα τα πιστεύω του Βολταίρου για τη λογική της φύσης και τον σεβασμό σε αυτή, πολύ κοντά στον Πανθεϊσμό, αποτελούν ένα ξεχωριστό κομμάτι του, τον «Βολταιρικό Πανθεϊσμό».

Για τη Βίβλο πίστευε ότι ήταν ένα παρωχημένο, μεταφορικό αλλά με ορισμένα σωστά μηνύματα κείμενο, ανθρώπινης κι όχι θεϊκής προέλευσης. Για τους λόγους αυτούς απέκτησε μια ιδιαίτερα κακή φήμη στους



Σχετικά με το Ισλάμ, ο Βολταίρος θεωρούσε τον ιδρυτή του «ψευδοπροφήτη» και μάλιστα έγραψε το θεατρικό έργο «Fanatisme, ou Mahomet», «σε αντίδραση προς τον ιδρυτή μιας ψεύτικης και βάρβαρης σέκτας».

Αντίθετα, υιοθέτησε στοιχεία από τον Κινέζικο Κομφουκιανισμό, τον οποίο θεωρούσε μια ιδιαίτερα λογική θρησκεία, με σκοπό να κριτικάρει την Ευρωπαϊκή οργανωμένη θρησκεία και την οικογενειοκρατία στην αριστοκρατία.

Επίσης, στο «Dictionnaire Philosophique», έδειξε μια εύνοια προς τον Ινδουισμό, διερωτώμενος αν οι Ινδουιστές ιερείς υπήρξαν στην πραγματικότητα οι πρώτοι νομοθέτες, φιλόσοφοι και θεολόγοι.


ΜΑΣΟΝΙΑ

Ο Βολταίρος, λίγο πριν το θάνατό του, στις 30 Μαΐου του 1778, εισήχθη στους κόλπους της Μασονίας. Συγκεκριμένα, στις 7 Απριλίου εκείνου του έτους συνόδεψε τον Βενιαμίν Φραγκλίνο στο Loge des Neuf Sceurs στο Παρίσι, όπου και εισήχθη στην αδελφότητα.

Τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του τα έζησε στην Ferney, αλλά πέθανε στο Παρίσι. Το 1971 ό, τι απέμεινε από το σώμα του μεταφέρθηκε στο Panteon του Παρισιού. Το κάστρο του στη Ferney έχει μετατραπεί σε μουσείο από

Ο Βολταίρος, λοιπόν, υπήρξε ένας ακούραστος πολέμιος κάθε είδους φανατισμού, ολοκληρωτισμού, ανισότητας και εκμετάλλευσης του λαού, που θεωρούσε την αστική τάξη πολύ μικρή κι αναποτελεσματική, την αριστοκρατία παρασιτική και διεφθαρμένη, τους πολιτικούς ως ανίδεους και υπερόπτες και τον κλήρο ως μια στατική δύναμη που βοηθούσε τους ευγενείς και μόνο. Όσο για τη δημοκρατία, τη θεωρούσε μια προπαγάνδα για τη λαϊκή ηλιθιότητα. Γι'αυτόν, ο «πεφωτισμένος δεσποτισμός» με την καθοδήγηση των φιλοσόφων, θα έδινε τη λύση στην κοινωνική αναδιοργάνωση.
το Γαλλικό Υπουργείο Πολιτισμού, που από τον Ιούλιο του 2007 έχει κλείσει για ανακάινιση. Η βιβλιοθήκη του σώζεται ανέπαφη στη Ρωσική Εθνική Βιβλιοθήκη της Αγίας Πετρούπολης. Επιπρόσθετα, το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ίδρυσε το Ίδρυμα Βολταίρου, που ειδικεύεται στην έρευνα της λογοτεχνίας του 18ου αι. και, κυρίως, του Γαλλικού Διαφωτισμού.

Θα άξιζε, τέλος να αναφερθεί ότι παρά τη γενική αντίληψη, δεν ήταν ο Βολταίρος αυτός που είπε την περίφημη φράση «Δε συμφωνώ με αυτά που λες, αλλά θα έδινα και τη ζωή μου για να μπορείς να το λες», αλλά η Evelyn Beatrice Hall (με το ψευδώνυμο S.G. Tallentyre) στη βιογραφία του 1906 «Οι φίλοι του Βολταίρου» («The friends of Voltaire»). Με αυτή τη φράση, η Hall επιχείρησε να συνοψίσει τη στάση του Βολταίρου απέναντι στον Claude Adrien Helvetius και το αμφιλεγόμενο βιβλίο του «De l'esprit», με τα λεγόμενα του οποίου ο Βολταίρος δε συμφωνούσε, αλλά υπερασπίστηκε την ελευθερία του λόγου του. Το γεγονός ότι η συγγραφέας χρησιμοποίησε πρώτο πρόσωπο, ενδεχομένως να ευθύνεται για αυτή την παρανόηση.

Πηγή:http://www.perceptum.gr/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=30

Posted in: