Α. Γενικά
Ο Αρχαίος και Αποδεκτός Σκωτικός Τύπος, αν και φαίνεται να ασκείται σαν ιδιαίτερο σύστημα έναντι του συστήματος της Αμίλλης (Emulation) των Αγγλικών Στοών από τα μέσα τουλάχιστον του 16ου αιώνα, εμφανίζεται σε γραπτά κείμενα από την δεκαετία του 1730- 1740.
Ως τεκτονικό σύστημα καλλιεργείται από τους Σκώτους Τέκτονες και εκφράζει την αντίθεση των Σκώτων πατριωτών κατά της αγγλικής κυριαρχίας επί της Σκωτίας, οπότε κατά την περίοδο των διωγμών, με την καταφυγή πολλών Σκώτων στην Γαλλία, βρίσκει πρόσφορο έδαφος στις ιδέες του γαλλικού Διαφωτισμού και έτσι επιτυγχάνει την αποδοχή και μεγάλη εξάπλωση στις Τεκτονικές Στοές όλης της Γαλλικής Επικράτειας.
Ο Αρχαίος και Αποδεκτός Σκωτικός Τύπος, ασκούμενος με ιδιαίτερη επιτυχία μέσα στις Γαλλικές Στοές, παίρνει ολοκληρωμένη μορφή από τον 1ο μέχρι και τον 28ο βαθμό με τους Κανονισμούς του Μπορντώ του 1762 και ολοκληρώνεται μέχρι και τον 33ο βαθμό με τους Κανονισμούς του Βερολίνου του 1786. Από την Γαλλία ο Α.&Α.Σ.Τ. εξαπλώνεται σε όλη την ηπειρωτική Ευρώπη μέχρι και την Ρωσία.
Στην Ελλάδα ειδικότερα, ο Α.&Α.Σ.Τ. ασκείται αρχικά (από το 1740) στα Ιόνια Νησιά, ενώ σημειώνεται η ύπαρξη και μίας Τεκτονικής Στοάς του Α.&Α.Σ.Τ. στην Κωνσταντινούπολη από το 2ο ήμισυ του 17ου αιώνα και στη Σμύρνη από τον 18ο αιώνα, δηλαδή πριν από την κήρυξη της Επανάστασης του 1821.
Από την Γαλλία, ο Α.&Α.Σ.Τ. μεταφέρεται και πέραν της Ευρώπης, αρχικά στα Νησιά της Καραϊβικής και το 1802 ιδρύεται στις Η.Π.Α. το πρώτο Υ.Σ.. Στη συνέχεια ο Α.&Α.Σ.Τ. εξ αιτίας της παρουσίας στις τάξεις του μεγάλων νοτιο-αμερικανών επαναστατών, όπως ο Σιμόν Μπολίβαρ, εξαπλώνεται στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, ταυτόχρονα δε εξ αιτίας της Γαλλικής παρουσίας στην Αφρική εξαπλώνεται και στις χώρες της Βόρειας και Κεντρικής Αφρικής, καθώς και στις χώρες της Μέσης Ανατολής.
Β. Στην Ελλάδα
Η υπόθεση του ελληνικού τεκτονισμού εκτείνεται πέρα από τα σύνορα του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους, καθώς η τεκτονική κίνηση εκφράστηκε στην Βαλκανική χερσόνησο (πριν την Επανάσταση του 1821). Οι Τεκτονικές στοές εμφανίζονται στην Κέρκυρα και στην Κωνσταντινούπολη κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 18ου αιώνα, αν και ομολογείται Στοά στην Κωνσταντινούπολη από τον 17ο αιώνα (ευρέθησαν σπερματικά πρακτικά).
Είναι αποδεδειγμένο ότι το 1806 υπάρχουν τρεις στοές και εργάζονται στη Κέρκυρα, η ιταλόφωνη στοά "Beneficenza" και οι γαλλόφωνες στοές "Philogenie" και "Saint-Napoleon", υπό την αιγίδα της Grand Orient της Γαλλίας.
Το 1791, δημιουργήθηκε στη στοά της Κέρκυρας η Γαληνοτάτη (Μεγάλη) Στοά της Ελλάδας, απαρτιζόμενη από τις παραπάνω Στοές.
Κατά την ίδια περίοδο βεβαιώνεται η ίδρυση Στοών στη Λευκάδα και στη Ζάκυνθο, Περιστυλίου στην Κέρκυρα και μίας αγγλόφωνης στοάς με το όνομα "ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ".
Το 1843, η Μεγ. Στοά της Ελλάδας στην Κέρκυρα διαλύθηκε και όλες οι Στοές του Ιονίου λειτούργησαν υπό την αιγίδα αλλοδαπών Μεγ. Στοών όπως της Ιταλίας, της Γαλλίας, ή της Αγγλίας.
Το 1864, με την ευκαιρία της ένωσης των νησιών του Ιονίου με την Ελλάδα, οι Στοές των ενταχθεισών νήσων δημοσιεύουν τα θεσμικά τους έγγραφα στα ελληνικά και δημιουργούνται τρεις Στοές στην Αθήνα και τέσσερις μεταξύ άλλων επαρχιακών πόλεων της Ελλάδας. Αυτές οι Στοές λειτουργούν υπό την αιγίδα της Μεγ. Στοάς της Ιταλίας, η οποία αρχικά αρνήθηκε την ανεξαρτησία τους, αν και αποδέχθηκε το αυτοδιοικούμενό τους ως περιφερειακή Μεγ. Στ.
Τον Φεβρουάριο του 1867, η Μεγ. Στ. της Ιταλίας εκδίδει ένα Διάταγμα που αποδέχεται την ανεξαρτησία του Ελληνικού Τεκτονισμού και αναγνωρίζει ως κανονικές τις Ελληνικές Στ. και την υπό αυτών συσταθείσα Μεγ. Ανατολή. Έτσι, το 1868 εγκαθιδρύεται η Μεγ. Ανατ. της Ελλάδος, εκλέγεται ο πρώτος Μεγ. Διδ. και τίθεται σε ισχύ το καταστατικό της.
Οκτώ Στοές συνολικά στην Ελληνική επικράτεια, προστίθενται υπό την αιγίδα της Μεγ. Ανατολής της Ελλάδος.
Από το 1867, η Μεγ. Ανατολή στην Ελλάδα, η οποία μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο αλλάζει το όνομά της σε Μεγάλη Στοά της Ελλάδας, λειτουργεί υπό τον Αρχαίο και Αποδεδεγμένο Σκωτικό Τύπο.
Κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας ιστορικής της πορείας πραγματοποίησε ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο, περισσότερο φιλανθρωπικό παρά κοινωνικό, ενισχύοντας πολιτιστικές οργανώσεις, εκπαιδευτικά ινστιτούτα, τον εθελοντισμό (κυρίως σε αιμοδοσία) και την Αντικαρκινική Κοινότητα, οι νοσοκομειακές μονάδες της οποίας και το έργο της συνθέτουν το μεγαλύτερο επίτευγμα του Ελληνικού Τεκτονισμού.
Οι διάφοροι μετασχηματισμοί του πολιτεύματος και πάνω απ΄ όλα η επιβολή διάφορων δικτατοριών, καθώς και η κατοχή υπό ξένων δυνάμεων, οδήγησαν στην καταδίωξη του τεκτονισμού. Υπάρχουν χιλιάδες Έλληνες τέκτονες, μάρτυρες αγώνων για την ελευθερία και τις θεμελιώδεις αρχές του τεκτονισμού σε όλο τον κόσμο.
Το 1986, η διοίκηση της Μ. Στ. επιχείρησε την τροποποίηση του τύπου του θεσμού, αφού είχε προηγηθεί η εισαγωγή του τύπου της Υόρκης στο φιλοσοφικό τεκτονισμό και συστήθηκαν εργαστήρια κατά αυτόν, παράλληλα με την λειτουργία του Υπάτου Συμβουλίου του 33ου του Α&Α.Σ.Τ.
Οι ενέργειες αυτές οδήγησαν στην πρώτη ρήξη, κατά την οποία ομάδα Ελλήνων Τεκτόνων αποχωρεί και ιδρύει την Μεγ. Εθνική Στ. της Ελλάδος, η οποία λειτούργησε, όπως και συνεχίζει να λειτουργεί και σήμερα υπό τον τύπο της Αμίλλης.
Μετά από αυτό, η διοίκηση της Μ. Στ. προέβη κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του Ιανουαρίου του 1988 σε πλέον ριζική τροποποίηση του Καταστατικού, καταργώντας το μεγαλύτερο μέρος των βασικών διατάξεων και ευθέως πλέον επεμβαίνοντας στα τεκτονικά θέσμία, άλλα κατ' ουσίαν και άλλα κατά τύπον, καταστρατηγώντας πατροπαράδοτες αξίες και κανόνες του Ελληνικού Τεκτονισμού. Κατ' αυτό τον τρόπο, η Μεγ. Στ. εγκατέλειψε το σύστημα του Α&Α.Σ.Τ. και υιοθέτησε το τρίτο διεθνώς γνωστό σύστημα, του AFAM (Αρχαίοι Ελεύθεροι και Αποδεκτοί Τέκτονες). Τότε οι Έλληνες Τέκτονες που θέλησαν να παραμείνουν πιστοί στον Α&Α.Σ.Τ., απεχώρησαν και με την από 26 Φεβρουαρίου 1988 Διακήρυξη τους συνέχισαν να εργάζονται στο σύστημα του Α&Α.Σ.Τ., υπό την αιγίδα Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος του Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου.
Πρέπει να αναφερθεί ότι από το 1990 ως το 1993, η Μεγάλη Εθνική Στοά της Ελλάδος της Άμιλλας υπέστη δύο ρήξεις που κατέληξαν στον σχηματισμό δύο μικρών Δυνάμεων: α) Την επονομαζόμενη "Τάγμα της Μεγάλης Ενωμένης Στοάς της Ελλάδος" και β) Την επονομαζόμενη "Μεγ. Τεκτονική Στοά της Ελλάδος", που τέθηκε σε λειτουργία υπό το Γαλλικό πρότυπο.
Η Μεγάλη Εθνική Στοά της Ελλάδας που συνεχίζει να λειτουργεί υπό το Θεσμό της Αμίλλης, ενεργοποιήθηκε σε φιλοσοφικό επίπεδο με την Στοά των MARKMASTERS, αναγνωρισμένη από την Αγγλία.
Ανεπηρέαστη από όλα αυτά, η Μεγάλη μας Στοά (του Α&Α.Σ.Τ.), ακολουθώντας σταθερά τον Αρχαίο και Αποδεδεγμένο Σκωτικό Τύπο, εκτιμώντας και αποδεχόμενη την αμοιβαιότητα και τη συλλειτουργία μεταξύ των Μεγάλων Τεκτονικών Δυνάμεων του ίδιου Θεσμού συνεχίζει να εργάζεται για την πρόοδο του Θεσμού του Τεκτονισμού. Στην κατεύθυνση αυτή, ανέπτυξε σχέσεις αμοιβαίας αναγνώρισης και αγάπης με Ευρωπαϊκές Μεγ. Στ., ιδιαίτερα της Γαλλίας και του Βελγίου, του Α&Α.Σ.Τ. Στο πλαίσιο αυτό, εγκαθίδρυσε στην Ελλάδα γαλλόφωνη Στοά, για να μπορούν να έρχονται οι γαλλόφωνοι αδελφοί μας και να παρακολουθούν τις εργασίες μας, καθώς αυτοί έρχονται στην Ελλάδα αδιάλλειπτα, κάθε έτος από το 1996 και συμμετέχουν σε εορτές και εκδηλώσεις του Τάγματός μας.
Τον Ιούνιο του 2001, η Μεγάλη Στοά της Ελλάδος του Αρχαίου και Αποδεκτού Σκωτικού Τύπου, δια αντιπροσωπείας της συμμετείχε στο Συνέδριο των Μεγ. Στ. του Α&Α.Σ.Τ. των Ευρωπαϊκών κρατών, που έγινε στο Βελιγράδι, όπου και συστήθηκε η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία (CONFEDERATION) των Μεγ. Στ. του Α&Α.Σ.Τ., με τη συμμετοχή μας ως από τα πρώτα ιδρυτικά μέλη της. Τέλος, τον Σεπτέμβριο του 2001, το Τάγμα μας ανέλαβε και διοργάνωσε με επιτυχία το παγκόσμιο συνέδριο (της REUNION) των Υπάτων Συμβουλίων 33ου του ΑΑΣΤ στη χώρα μας, με πορίσματα καθοριστικά για το μέλλον του Θεσμού γενικά και του Τύπου ειδικά. Επισημαίνεται ότι στην ένωση αυτή το Υ.Σ. της Ελλάδος συμμετέχει ως συνιδρυτικό μέλος, κατέχον την θέση της 3ης κατά τάξη Τεκτ. Δύναμης.
Επισκεφτείτε τη Μεγάλη Στοά της Ελλάδος του Αρχαίου και Αποδεκτού Σκωτικού Τύπου στην ηλεκτρονική δ/νση www.aasr.gr
Πηγή:http://www.aasr.gr/grandLodge/gr/index.html
